جزوه آموزش مقدماتی و مفهومی شیر های کنترلی (مهندس حصیمی)

« فهرست مطالب »

مقدمه

ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ شیر های کنترلی

ﺷﯿﺮ ﮐﺮوی و اﻧﻮاع آن

اﻧﻮاع ﺷﯿﺮ از ﻟﺤﺎظ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ

ﺟﺮﯾﺎن ﺑﺤﺮاﻧﯽ

ﺗﻌﺎرﯾﻒ ﺑﺮای ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ

ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﯿﺮ

ﮐﻼس ﻓﺸﺎری ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ

اﺟﺰای ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ

شیر های کنترلی ﺗﻮﭘﯽ

ﭘﯿﻮﺳﺖﻫﺎ

ﻣﻨﺎﺑﻊ

ﻣﻘﺪﻣﻪ

ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﻨﺪرج در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ISA-S75.05 ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮل وﺳﯿﻠﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ اﻋﻤﺎل ﻧﯿﺮوﯾﯽ ﻏﯿﺮ از ﻧﯿﺮوی دﺳﺖ ﻋﻤﻞ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ و ﻣﯿﺰان ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﺎل را در ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺮاﯾﻨﺪی ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ، ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮل ﺷﺎﻣﻞ ﯾﮏ ﺷﯿﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم ﻣﺤﺮﮐﻪ یا Actuator که ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻋﻨﺼﺮ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﻨﺪه ﺳﯿﺎل را دارد ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﺮﻣﺒﻨﺎی ﺳﯿﮕﻨﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮل درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮد.

ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮل ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻢ و اﺳﺎﺳﯽ در ﯾﮏ ﺻﻨﻌﺖ ﻓﺮاﯾﻨﺪی اﯾﻔﺎ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ و ﻗﺴﻤﺖ زﯾﺎدی از ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی ﺧﺮﯾﺪ ﻗﻄﻌﺎت و دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ در ﺻﻨﺎﯾﻊ، ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮل و ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﺟﺎﻧﺒﯽ آن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.

رﺷﺪ ﺷﯿﺮﻫﺎی Rotary از ﺳﺎل ۱۹۵۰ تا سال ۱۹۸۰ از ﯾﮏ درﺻﺪ ﺑﻪ ۵۰ درﺻﺪ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ و ﮐﺎرﺑﺮد آن ﺑﯿﺸﺘﺮ و ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﺪه است. اوﻟﯿﻦ ﻧﻮع از ﺷﯿﺮﻫﺎی Rotary  ﻧﻮع ﭘﺮواﻧﻪای آن ﺑﻮد. ﺷﯿﺮﻫﺎی Rotary از ﻟﺤﺎظ ﻫﺰﯾﻨﻪ و ﻧﯿﺰ ﻋﻤﻠﮑﺮد، ﻣﺰاﯾﺎﯾﯽ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﯿﺮﻫﺎی ﺧﻄﯽ از ﺧﻮدﺷﺎن ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ. ﺷﯿﺮﻫﺎی ﻣﻌﺮوف Straight-through دارای ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﯾﺎ ﻫﻤﺎن Cv بیشتر ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. وﻟﯽ ﺟﺰء ﺷﯿﺮﻫﺎی High Recovery ﺑﻮده و ﻣﺴﺘﻌﺪ اﯾﺠﺎد Choking و Cavitation ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. از ﻟﺤﺎظ وزن و اﺑﻌﺎد ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ دارﻧﺪ. ﺷﯿﺮﻫﺎی Rotary دارای داﻣﻨﻪ ﻣﺤﺪودﺗﺮ ﻓﺸﺎر و دﻣﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ شیرهای Globe می باشند.

اﻧﺘﺨﺎب شیر های کنترلی ﻗﺒﻼ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی اوﻟﯿﻪ ای ﻧﻈﯿﺮ Pressure Rating، داﻣﻨﻪ ﺟﺮﯾﺎن، اﻓﺖ ﻓﺸﺎر و .. ﺑﻮد اﻣﺎ اﮐﻨﻮن ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺷﯿﺮﻫﺎی ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺎﯾﺪ از ﻟﺤﺎظ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی اوﻟﯿﻪ و ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی ﺗﻌﻤﯿﺮاﺗﯽ،‌ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺿﻤﻦ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺧﻮاص ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺧﻮﺑﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ در اﻧﺘﺨﺎب ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮل ﺷﺎﻣﻞ ﻧﺸﺘﯽ ﻫﺎی ﻣﺠﺎز، ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ، دﻣﺎ، ﻟﺰﺟﺖ و ﺳﺎﯾﺶ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.

ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﻣﺴﺎﻟﻪ Noise ﺟﺮﯾﺎن، ﻣﺤﺮک ﯾﺎ Actuator  ﻣﻨﺎﺳﺐ را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ اﺧﺘﻼف ﻓﺸﺎر ﺑﯿﻦ دو ﻃﺮف ﺷﯿﺮ (Max. Shut off Differential Pressure) و ﻧﯿﺰ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ دﻫﻨﺪه ﺷﯿﺮ ﯾﺎ Positionerﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﻧﺪ.

ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮدن اﻧﺪازه ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻪ ﺑﻪ آن Valve Sizing اﻃﻼق ﻣﯽﺷود،  ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی ﻣﺘﻐﯿﺮی ﺑﻨﺎم Cv دارد.  ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺟﻬﺖ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﮐﻪ در اﻧﺘﻬﺎ ﺑﺎ ﻣﺜﺎﻟﯽ ﺗﻮﺿﯿﺢ داده ﺷﺪه اﺳﺖ، در اﺳﺘﺎﻧﺪادر  ISA ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه است.  اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ اﯾﻦ ﺿﺮﯾﺐ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ در اداﻣﻪ ذﮐﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺎﯾﺪ دﻗﺖ ﻧﻤﻮد ﮐﻪ Cv  ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ (اعم  از دﺳﺘﯽﯾﺎ اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ) ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎه “ﺑﻨﺎم ﺿﺮﯾﺒﯽ ﺑﺮای ﺟﺮﯾﺎن” ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد. ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺮﯾﻒ اﯾﻦ ﺿﺮﯾﺐ، ﻧﺸﺎن داده ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ دﺑﯽ ﮐﻪ از ﻣﺤﻠﯽ از ﺧﻂ ﻟﻮﻟﻪ ﮐﻪ ﻣﻘﺮر ﻫﺴﺖ ﺷﯿﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد، ﭼﻘﺪر ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ( زﯾﺮا Psi ﺑﺴﯿﺎر اﻓﺖ ﻓﺸﺎر ﮐﻤﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ).

کاربران گرامی برای دریافت کامل فایل « جزوه آموزش مقدماتی و مفهومی شیر های کنترلی (مهندس حصیمی) » به بخش دانلود مراجعه نمایید…