کتاب تهویه صنعتی | مهندس ایران
اهمیت هوای پاک و تهویه صنعتی در محیطهای کار صنعتی به خوبی شناخته شده است. در صنعت امروزی با فرآیندهای پیچیده از ترکیبات و موادشیمیایی متعدد و رو به افزایشی استفاده میشود که تعداد زیادی از آن ها دارای سمیت بالایی هستند. استفاده از این مواد سمی ممکن است منجر به تولید گازها، ذرات، بخارات، و یا میستهایی در محیط کار گردد و مقدار آنها از حد مجاز فراتر رود. علاوه بر این مواد آلاینده، نقش گرما نیز ممکن است در محیط کاری سبب عدم آسایش و ناایمن شدن محیط کاری گردد. چنانچه حفاظت کارگران ضروری باشد، طراحی موثر و مفید تهویه صنعتی می تواند راه حل مشکلات فوق باشد. از تهویه صنعتی ممکن است در کنترل بو، رطوبت و سایر شرایط ناخواسته محیطی نیز استفاده نمود .
در این فصل از کتاب سعی خود را بر این قرار داد هایم که بتوانیم تعریفی کلی از تهویه صنعتی و طراحی یک سیستم تهویه صنعتی داشته باشیم تا بتوانیم دید بازی در این زمینه به خواننده خود ارائه دهیم.
۱-۵ مفاهیم و تعاریف در تهویه صنعتی
آئروسول: ترکیبی از ذرات جامد یا مایع معلق در هوا. قطر این ذرات ممکن است ۰/۱ تا ۱۰۰ میکرون (میکرومتر) و یا حتی کمتر از آن تغییر نماید مانند گرد و غبار، مه و دود.
افت ورودی: افت ناشی از ورود هوا بداخل کانال و یا هود
اینچ آب: فشار معادل ارتفاع یک اینچ آب
تمیزکننده ی هوا: وسیله ای برای زدودن آلاینده ها از هوای آلوده که شامل فیلترها، شستشو دهنده های هوا، جداکننده های الکترواستاتیکی و غیره می شود.
توان ایده آل: توان نظری (تئوریک) مورد نیاز یک هواکش در صورتیکه هیچ گونه افتی در آن نباشد و یا بعبارتی کارآیی آن ۱۰۰٪ باشد.
توان واقعی: توان حقیقی مورد نیاز یک هواکش که خود شامل افت انرژی در هواکش بوده و می توان فقط با آزمایش واقعی هواکش بر آورد کرد. (توان حقیقی شامل افت بین موتور و هواکش نمی شود).
چگالی ویژه: عبارتست است از نسبت چگالی یک ماده به چگالی مادۀ دیگر، برای جامدات و مایعات مادۀ دوم معمولاً آب ۳۲/۲ درجۀ فارنهایت و برای گازها هوای استاندارد می باشد.
حداقل سرعت طراحی کانال (سرعت انتقال): حداقل سرعت مورد نیاز برای حرکت ذرات موجود در جریان هوای کانال
حدپایین انفجار: حد پایین قابلیت اشتعال و یا انفجار یک گاز یا بخار در دمای معمولی که بر حسب درصد گاز یا بخار در هوا بیان می شود. تا دمای ۲۵۰ درجه فارنهایت مقدار حد پایین انفجار ثایت فرض می شود. از این دما به بالا این حد را بایستی با ضریب ۰/۷ کاهش داد زیرا قابلیت انفجار در دماهای بالا افزایش می یابد.
دریچه کشویی: دریچه ای کشویی برای باز و بستن مسیر کانال در صورت نیاز.
دمای تر: دمای تر ترمودینامیکی عبارت است از دمایی که در آن آب مایع یا جامد از طریق تبخیر در هوا می تواند هوا را به طور بی دررو (آدیاباتیک) در همان دما به حالت اشباع در آورد. دمای تر توسط دماسنج تر اندازه گیری می شود. دماسنج تر یک دماسنج معمولی است که مخزن آن توسط فتیله ای مرطوب نگهداشته می شود.
رطوبت مطلق: وزن بخار آب موجود در واحد حجم هوای خشک بر حسب پوند بر فوت مکعب و یا گرم بر سانتی مترمکعب.
رطوبت نسبی: نسبت فشار نسبی واقعی بخار آب در یک فضا به فشار اشباع آب خالص در همان دما.
صافی هوا: وسیله ای برای زدودن آلاینده های با بار سبک از هوای معمولی قبل از ارسال هوا بداخل ساختمان (رنج معمولی این آلاینده ها ممکن است تا ۳ گرین بر هر ۱۰۰۰ فوت مکعب برسد). باید توجه داشت که بار آلودگی در هوای مجتمع های صنعتی معمولا بیش از این حدود است (هر گرین مساوی ۰/۰۶۴۸ گرم است)
ضریب ورودی: عبارت است از نسبت حجم واقعی هوای حاصل از یک فشار استاتیک معین هود به حجم هوای تئوریک ناشی از تبدیل ۱۰۰٪ همان فشار استاتیک به فشار سرعت و یا عبارت است از نسبت جریان هوای واقعی به تئوریک که با ce نمایش داده می شود.
ضریب یا فاکتور دانسیته: عبارت است از نسبت چگالی واقعی هوا به چگالی هوای استاندارد.
غبارگیر: وسیله ای برای زدودن گرد و غبارات با بار آلودگی سنگین از هوا قبل از تخلیۀ آن به بیرون. رنج این آلودگیها معمولاً در حدود ۰/۰۰۳ گرین در هر فوت مکعب و بیشتر از آن می باشد.
فاصله پرتاب: در توزیع هوا عبارت است از فاصله ای که جریان هوا از دهانۀ خروجی تا وضعی که در آن سرعت هوا در امتداد محور حرکت هوا به ۵۰ فوت بر دقیقه می رسد. برای واحد های گرم کننده (سیستم های گرمایشی) عبارت است از فاصله ای که جریان هوا بدون افزایش محسوس ناشی از اختلاف دما و افت سرعت حرکت می کند (در گرم کننده).
فشار استاتیک: فشار پتانسیلی موجود در همۀ جهات در یک سیال درحال سکون. در یک سیال در حال حرکت معمولاً در جهت عمود بر مسیر حرکت اندازه گیری می شود. فشار استاتیک معمولا بر حسب اینچ آب نشان داده می شود.
فشار بخار: فشار ناشی از وجود یک بخار. اگر یک بخار در بالای مایع خود بگونه ای محبوس شود که بتواند در بالای مایع خود تجمع یابد و دما ثابت نگه داشته شود فشار بحد ثابت خود (که فشار بخار اشباع یا فشار حداکثر نامیده می شود) نزدیک می شود. این فشار بخار اشباع فقط به دما و مایع بستگی دارد. برخی مواقع، عبارت فشار بخار مترادف با فشار بخار اشباع بکار می رود.
۲-۵ اصول عمومی تهویه صنعتی
۱-۲-۵ انواع سیستم های تهویه صنعتی
سیستمهای تهویه بکاررفته در صنعت به طور اساسی دو دسته اند. سیستم مولد که برای تولید هوای فرآوری شده جهت محیط کار مورد استفاده قرار میگیرد و سیستم مکنده یا تخلیه که برای تخلیۀ آلاینده های تولید شده بوسیلۀ یک فرآیند به منظور کنترل کیفیت هوای محیط کار در حد قابل قبول بهداشتی بکار می رود.یک برنامۀ کامل تهویه باید هر دو جنبۀ تولید و تخلیۀ هوا (هر دو سیستم هواده و هواکش) را در نظر بگیرد. چنانچه حجم کل هوای تخلیه شده از یک محیط کار بیش از هوای تجویز شده به آن باشد کارگران شاغل در آن محیط با فشار هوایی کمتر از هوای بیرون مواجه خواهند بود. این شرایط ممکن است در تهویه صنعتی رقتی و هنگامی که کنترل یک فضای معین مورد نظر است ایده آل باشد. این شرایط معمولاً رخ می دهد زیرا اغلب بهنگام نصب سسیتمهای مکنده به تأمین هوای جایگزین شدۀ مورد نیاز توجه نمی شود .در این شرایط، هوا به طور کنترل نشده از روزنه ها، سوراخ ها، حفره ها، درها و پنجره های باز وارد محیط کار خواهد شد که معمولاً نتیجۀ آن عبارت خواهد بود از:
احساس عدم آسایش کارگران در زمستان
کاهش کارآیی سیستمهای مکنده
افزایش هزینه های فرآوری هوا
۱-۱-۲-۵ سیستم های مولد ( هواساز)
سیستم های مولد به دو منظور به کار می روند:
- برای جایگزینی و تأمین هوای تخلیه شده از مجتمع
- برای تأمین آسایش در مجتمع (سیستم تهویه مطبوع)
اغلب اوقات سیستم های مولد به همراه سیستم مکنده مورد استفاده قرار می گیرند نظیر سیستم های رقیق سازی. یک سیستم هواساز خوب شامل بخشها ی زیر است:
- بخش ورودی هوا
- صافی
- دستگاه های گرم کننده و خنک کننده
- بادبزن
- کانالها
- توزیع کنندۀ هوا برای پخش آن در محیط کار
معمولاً صافی ها، وسایل گرمایش و سرمایش و بادبزن در هم ادغام شده در یک واحد به نام واحد هوا ساز و یا مولد هوا (Air House or Air Supply Unit) نامیده می شود. اگر بخشی از هوای تخلیه شده توسط سیستم در یک چرخه مجدداً به داخل کارگاه برگردانیده شود در اینصورت نیاز به یک سیستم برگشت هوا بداخل کارگاه می باشد.
۲-۱-۲-۵ سیستم های مکنده
سیستم های مکنده تهویه به دو گروه تقسیم می شوند:
- تهویه مکنده عمومی: تهویه مکنده عمومی را می توان برای کنترل گرما و یا دفع آلاینده های تولید شده در یک فضای معین بوسیلۀ حجم زیادی از هوا بکار برد.
- تهویه مکنده موضعی: سیستم تهویه مکنده موضعی بر اساس دریافت آلاینده در منبع تولید و یا نزدیک آن کار می کند. این سیستم نسبت به تهویه عمومی ترجیح داده می شود زیرا مؤثرتر بوده و در مقایسه با سیستم تهویه عمومی برای تخلیۀ آلاینده حجم هوای کمتری نیاز دارد.
یک سیستم مکنده موضعی دارای ۴ بخش عمده است که عبارتند از:
- هود
- سیستم کانال و یا مجرا که خود شامل دودکش و کانال برگشت هوا نیز می شود.
- وسایل تمیزکنندۀ هوا
- هواکش
کاربران گرامی برای دریافت کامل فایل « کتاب تهویه صنعتی » به بخش دانلود مراجعه نمایید…
مطالب مشابه:
مطالب مرتبط
نظرات
برچسب ها
دیدگاه خود را بنویسید
دیدگاهتان را بنویسید
