جزوه ایمنی گاز طبیعی و وسایل گازسوز

آشنایی با ماهیت گاز طبیعی و خواص آن

شناخت گاز طبیعی 

گاز طبیعی مخلوطی است از هیدروکربن های مختلف که به طور طبیعی در مخازن زیر زمینی وجود دارند. قسمت عمده ی این گاز از متان یعنی ساده ترین نوع هیدرو کربن تشکیل شده است. سایر اجزا تشکیل دهنده گاز طبیعی، گازهای اتان، پروپان، بوتان و هیدرو کربن های سنیگین تر می باشد. همچنین عناصری از قبیل H_۲S، CO_۲،N_۲ و آب نیز همراه گاز طبیعی یافت می شوند.

در پالایشگاه ها و واحد های نم زدایی، ترکیبلات مزاحم که سبب پایین آمدن ارزش حرارتی گاز شده و مشکلاتی در انتقال و مصرف گاز به وجود می آورند را از گاز طبیعی تفکیک و گاز شیرین و خشک به خطوط انتقال تحویل داده می شود.

خصوصیات مهم گاز طبیعی

گاز طبیعی ماده ای است بی رنگ، بی بو، و سبک تر از هوا. این گاز با اکسیژن هوا مخلوط قابل اشتعالی را ایجاد می کند که در صورت ایجاد جرقه یا رسیدن به درجه آتش گیری آتش گرفته که محصولات احتراق آن گاز CO_۲ و بخار آب می باشد و در صورتی که اکسیژن به اندازه کافی جهت سوختن کامل گاز موجود نباشد، ناقص سوزی ایجار شده و گاز سمی و مهلک مونوکسید کربن حاصل خواهد شد.

همانطور که گفته شد گاز طبیعی بی رنگ و بی بو می باشد. بنابراین در صورت انتشار در هوا از طریق حواس انسان قابل تشخیص نمی باشد. لذا برای ایمنی هرچه بیشتر مصرف کنندگان آن را بودار می کنند.

بدین منظور در خروجی ایستگاه های تقلیل فشار ورودی شهر (C.G.S) یک دستگاه بودار کننده نصب می گردد و از این طریق ماده ای بودار کننده که عمدتاٌ از خانواده مرکاپتانها هستند را به شبکه گاز تزریق می کنند مرکاپتانها ترکیبات آلی گوگرد داری هستند که دارای بوی بسیار بدی می باشند و در صورت هرگونه نشتی گاز، حس بویایی را تحریک کرده و لذا تشخیص داده می شوند. گاز طبیعی باید به حدی بودار باشد که اگر گاز نشت یافته در فضا به مقدار ۱/۵ (یک پنجم) حد پایین انفجار خود برسد قابل تشخیص باشد.

چگالی گاز طبیعی

چگالی گاز طبیعی ۰/۶ تا ۰/۶۵ است. بنابراین گاز طبیعی سبک تر از هوا بوده و در صورت نشت از شبکه های گاز و یا  لوله کشی وسایل گاز سوز در منازل به سمت بالا حرکت می کند و در مکان های مسقف قسمت اعظم گاز نشت یافته در زیر سقف جمع می شود.

قابلیت اشتعال گاز طبیعی

گاز طبیعی فقط در محدوده ی خاصی از نسبت های اختلاط با هوا مشتعل می شود که این محدوده را محدوده قابلیت اشتعال می نامند. مرز پایین این محدوده را (حد پایین اشتعال) یا (L . F . L) و مقدار بالای این محدوده را (حد بالای اشتعال) یا (U . F. L) می نامند.

حد پایین اشتعال گاز طبیعی ۵٪ و حد بالای آن ۱۵٪  می باشد. بهترین حالت برای اشتعال گاز طبیعی نسبت ۱۰٪ گاز در هوا می باشد. 

لازم به ذکر است در اختلاط های کمتر یا بیشتر این گاز با اکسیژن در صورت تماس با یک منبع حرارت یا جرقه اشتعال صورت نمی گیرد.

کاربران گرامی برای دریافت کامل فایل «جزوه ایمنی گاز و وسایل گازسوز» به بخش دانلود مراجعه نمایید…