تئوری حریق
احتراق عبارت است از واکنشی شیمیائی که در اثر ترکیب دو ماده شیمیایی که یکی اکسید کننده (مانند اکسیژن) ودیگری اکسید شونده(مانند نفت وبنزین) باشد انجام شود وطی آن نور و حرارت تولید می گردد .
اگرحرارت حاصله در واحد زمان قابل توجه باشد وهمراه آن نور نیز تولید گردد گویند حریق یا آتش سوزی ایجاد گردیده است بنابراین واکنشهای شیمیائی کند که به مرور زمان حرارت آزاد می نمایند همراه با شعله نخواهد بود.
بطور مثال: زنگ زدن آهن نوعی اکسیداسیون کند بوده که توأم با شعله نیست.
احتراق کامل و ناقص
احتراق کامل هنگامی است که تمام عناصر موجود در سوخت به بالاترین حد ترکیب با اکسیژن خود برسد ولی اگر مقداری از مواد قابل اکسید شدن در سوخت باقی بماند یا دود برده شوند احتراق ناقص صورت گرفته که در این حالت مقداری انرژی تلف شده است.گرمای حاصل از احتراق کامل تقریباً ۴ برابر گرمای حاصل از احتراق ناقص میباشد.
مثلث آتش
آتش نتیجه یک واکنش شیمیایی است که از ترکیب ۳ عامل اکسیژن ، حرارت و یک ماده قابل اشتعال (ماده اکسید کننده : فلورF2– کلرCL2 – اکسیژنO2 – برمBr2 – ید I2–استاتین ) به دست می آید . بدین طریق که اکسیژن با کربن اجسام ترکیب شده و تولید دی اکسید کربن و گاهی هم تولید منواکسید کربن نموده و در اثر این فعل و انفعال شعله و حرارت تولید می نماید . چنانچه این سه عامل را در کنار یکدیگر قرار دهیم مثلثی پدید می آید که آن را مثلث آتش گویند . البته اخیراً واکنش های زنجیره ای نیز به مجموعه یاد شده اضافه و در واقع این مجموعه چهار وجهی ( هرم آتش ) می باشد .
سوختن
سوختن یک واکنش شیمیایی است بین اکسیژن و ماده سوختنی در دمای مناسب ، در این عمل اکسیژن به عنوان یک اکسید کننده و جسم قابل اشتعال به عنوان یک اکسید شونده محسوب می شود .
هر ماده ای که با اکسیژن(ماده اکسید کننده) ترکیب شود ترکیب سوختن را بوجود می آورد.
سوختن کند (زنگ زدن آهن ) ، سوختن تند (آتش گرفتن مواد ) .
انتقال حرارت
انتقال حرارت، انتقال انرژیست که در اثر اختلاف درجه حرارت بوجود می آید. انتقال حرارت در سه حالت جامدات، مایعات وگازها متفاوت می باشد . انتقال حرارت درجامدات بیشتر از مایعات ودر مایعات بیشتر از گازهاست و علت آن تراکم ملکولی بوده که در جامدات ملکولها متراکم تر از مایعات است وبه همین صورت تراکم ملکولها درمایعات بیشتر از گازهاست.
حرارت به سه طریق انتقال می یاید : ۱ – هدایت ( Conduction) ۲ – جابجائی (convection) ۳ – تشعشع (( Radiation
عوامل موثر در گسترش آتش سوزی
افقی : ۱ – باد . 2 – ریختن مایعات قابل اشتعال وجاری شدن آن در کف ساختمان . 3 – انتقال آتش در مواد نزدیک به هم .
عمودی : ۱- راهروها وراه پله ها . ۲ – داکت ها یا کانال آسانسور . 3 – روزنه ها ومنافذ سقف های کاذب . 4 – انتقال حرارت بصورت جابجائی.
نحوه گسترش شعله در یک محیط بسته
۱-آتش شروع به سوختن می نماید
۲-گازها رو به طرف بالا حرکت می نمایند و شکل شعله تشکیل می گردد
۳-جابجائی هوا در محیط انجام و حالت قارچی شکل بوجود می آید
۴-دیگر سوخت های موجود در محیط شروع به تولید گازهای قابل اشتعال می نمایند
۵-شرایط برای بوجود آمدن فلش آور محیا می گردد.
طرق مختلف اطفاء حریق
سرد کردن
کاهش اکسیزن (خفه کردن ) : ۱- جایگزین کردن گازهای سنگین تر از هوا . ۲- ایجاد لایه عایق بین هوا وآتش (کف آتش نشانی)
جدا سازی : ۱- دور کردن ماده سوختنی از شعله . ۲- دور کردن شعله از ماده سوختنی . ۳ -ایجاد عایق بین ماده سوختنی وشعله
طبقه بندی آتش سوزی ها
اروپاEN :
۱-جامدات قابل اشتعال . ۲-مایعات قابل اشتعال . ۳-گازها . ۴-فلزات قابل اشتعال. ۵-وسائل الکتریکی . ۶-روغن های خوراکی
آمریکاNFPA
۱-جامدات قابل اشتعال. ۲-مایعات وگازهای قابل اشتعال . ۳-وسائل برقی . ۴-فلزات قابل اشتعال
برای مطالعه کامل « تئوری حریق » به لینک دانلود مراجعه کنید…
مطالب مرتبط
نظرات
برچسب ها