آشنایی با مدارک WPS و PQR

( WPS (Welding Procedure Specification  با هدف مشخص و تعیین کردن جزئیات فرآیند جوشکاری یک قطعه تنظیم شده است.  گواهی کیفیت برای  برخی از کارخانه‌ها نیز تنظیم می‌شود که به وسیله آن شرایط آماده سازی بررسی و تائید مشخصات بیان شده در روش جوشکاری،کنترل شود.

استانداردهای مختلفی براساس نوع سازه، برای طراحی و ساخت سازه در کشورهای مختلف وجود دارد و در همه ی این آن ها بخشی به جوشکاری و کنترل کیفیت آن مربوط می شود.

برای سازه‌های فلزی انجمن AWS استانداردهایی را منتشر ساخته است.  برای مخازن ذخیره فولادی و لوله‌های انتقال گاز انجمن (API(American Piping International کدهایی را معرفی کرده است. جهت کسب استاندارد ISO 9001 ، خواسته های کیفیتی جوش  باید براساس کد EN -729 تنظیم شوند.در  این استاندارد به ترتیب چهار بخش  راهنمای انتخاب و استفاده ،خواسته‌های کیفیت کامل، خواسته‌های کیفیتی استاندارد و خواسته‌های کیفیتی ابتدایی جوشکاری مطرح می شود. معیارهای تعیین کنترل کیفیت جوشکاری برای سازه‌ها و تجهیزات مختلف، متفاوت است.

استاندارد AWS.D1.1 برای کنترل کیفیت جوشکاری سازه‌های فلزی و ASME و Sec 1X، درباره کیفیت جوشکاری بویلرها و مخازن تحت فشار ، همچنین API 1101 و API650 به ترتیب برای تعیین کیفیت جوشکاری مخازن ذخیره فولادی و خطوط لوله گاز می‌باشد. استاندارد EN -288  در کشورهای اروپایی به تنظیم روش جوشکاری اختصاص داده شده است.

برای کنترل کیفی و چگونگی اجرای عملیات جوشکاری استانداردهای مختلفی وجود دارد. اما همه ی  این کدها و استانداردهای موجود، بر اساس یک دستورالعمل جوش (WPS) تایید شده،  اجرای عملیات جوشکاری را الزام کرده‌اند. هر اتصال باید دارای یک WPS و هر یک یا چند WPS باید بر اساس الزامات کد مربوطه، دارای یک PQR باشند و چون  تدوین  PQR دارای مراحلی است که کاری زمان‌بر و پر ‌هزینه است لذا با توجه به مطالب عنوان شده  چنین استنباط می‌شود که تدوین مستندات جوشکاری، کاری بسیار مشکل است که در بسیاری موارد چنین نیز هست. از این رو  برخی موسسات استاندارد راه حل هایی جهت کاستن این مشکلات ارائه داده اند. یکی از این راه حل ها  تدوین دستورالعمل‌های جوش از قبل تایید شده (Pre Qualified WPS) در برخی کدها مانند AWS- D1.1 است که مصارف مشخص و محدود به کاربرد، کد مربوطه دارند.

راه حل دیگری که گسترده تر می باشد، انتشار WPSهای استاندارد می‌باشد. به این شکل که  سازمان AWS کد هایی را براساس میزان کاربرد  تدوین نموده که شامل اطلاعات و پارامترهای دستورالعمل جوش برای موارد پرکاربرد می‌باشد. این کدها براساس نوع ماده، فرآیند جوشکاری، ضخامت قطعه و الکترود مصرفی، دسته‌بندی شده‌اند. برای هر یک از WPSهای استاندارد نیز PQR لازم وجود داشته و شماره آن در کد مربوطه آمده است.

پس اگر در که در محدوده تعیین شده توسط یکی ازاینکدها، پارامترهای WPS تدوین شده توسط سازنده باشد، تحت شرایطی دیگر نیازی به تهیه PQR مجزا نمی‌باشد.

برای مطالعه «آشنایی با مدارک WPS و PQR» به لینک دانلود مراجعه کنید…