محاسبات حجم منبع انبساط باز و بسته در موتورخانه گرمایش مرکزی ساختمان
در سیستم های حرارت مرکزی با آب گرم؛ شبکه لوله کشی از نوع بسته است و اگر پیش بینی لازم صورت نگیرد؛ تغییرات درجه حرارت و در نتیجه تغییرات حجم آب می تواند موجب تغییر قابل توجه فشار سیستم شود. بنابراین برای گرفتن انبساط آب و ثابت نگه داشتن فشار سیستم از منابع ابساط استفاده می شود. این منابع فضای لازم را برای افزایش حجم ناشی از انبساط آب فراهم کرده و در نتیجه فشار سیستم را رد یک مقدار تنظیم شده به طور ثابت نگهداری می کند.
منابع انبساط دو نوع می باشند:
- منبع انبساط باز که به هوای آزاد ارتباط داشته و بالاتر از همه تجهیزات سیستم نصب شود.
- منبع انبساط بسته به هوای آزاد راه نداشته و معمولا در موتورخانه نصب می گردد.
منبع انبساط باز:
الف) لوله کشی منبع انبساط باز:
منبع انبساط باز بالاتر از همه وسایل پخش کننده حرارت و معمولا در روی بام ساختان نصب می شود. این منبع از ورق گالوانیزه ساخته شده و برای جلوگیری از یخ زدن آب آن در زمستان: آن را عایق پیچی می کنند. به منابع انبساط باز پنج لوله متصل می شود که عبارتند از:
۱) لوله پر کن آب که توسط یک شیر قطع و وصل به شیر شناور و شیر دیگری به طور مستقیم به منبع انبساط باز متصل می گردد تا در زمان پر کردن اولیه سیستم که حجم زیادی آب نیاز است از آن استفاده شود.
۲) لوله رفت که از روی لوله رفت دیگ شروع شده و با کمترین پیچ و خم تا محل نصب منبع انبساط باز حرکت می کند و در قسمت بالای منبع به آن متصل می گردد. در مسیر لوله رفت از دیگ تا منبع انبساط باز هیچ گونه شیر قطع کننده ای نباید نصب گردد.
۳) لوله برگشت که از اتصالی روی منبع که داخل سطح آب قرار دارد شروع شده و با کمترین پیچ و خم به موتورخانه هدایت می گردد.
در موتورخانه ها یکی از دو روش زیر با توجه به شرایط سیستم برای محل اتصال لوله برگشت به شبکه لوله کشی توصیه می شود:
الف) اگر منبع انبساط باز تقریبا به طور مستقیم و بدون فاصله افقی روی دیگ قرار گرفته است؛ لوله ی برگشت آن به لوله بین پمپ و دیگ متصل می شود. در این صورت لوله رفت و برگشت به یک طرف پمپ وصل خواهد شد و دوران آب داخل منبع به روش جابه جایی طبیعی صورت خواهد گرفت.
ب)از منبع انبساط باز فاصله ی قابل توجه بالاتر از دیگ قرار گیرد؛ لوله برگشت آن به لوله ی مکش پمپ متصل می شود.
۴) لوله سریز که از ترازی بالاتر از سطح آب داخل منب و پایین تر از سطح آب شهر به مخزن انبساط شروع شده و به موتورخانه می رود. این لوله که لوله خبر نیز نامیده می شود برای تخلیه آب اضافی منبع که ممکن است در اثر انبساط آب سیستم یا خرابی شناور حاصل شود به کار رفته و حداقل قطر اسمی آن یک اینچ است.
۵) منبع انبساط باز باید دارای لوله هواکش (تهویه) باشد تا هوای داخل منبع را بدون هیچ شیر قطع کننده ای به هوای خارج مرتبط سازد.
اتصال کلیه لوله ها به مخزن انبساط باید توسط مهره ماسوره انجام شود. در شکل زیر یک منبع انبساط باز با لوله کشی های مربوط به آن نشان داده شده است:
ب)محاسبه ی حجم منبع انبساط باز:
از آنجا که منبع انبساط باز به هوای آزاد ارتباط دارد؛ فشار اعمال شده بر روی آن یک اتمسفر است. محل نصب این منبع حداقل دو تا سه متر باید از آخرین مصرف کننده بالاتر باشد و لذا معمولا آن را روی خرپشته در بام نصب می کنند. اگر منبع انبساط باز در ارتفاع مناسب قرار داده نشود؛فشار مناسب ایجاد نخواهد شد و لذا هوای داخل آن تخلیه نمی شود.
مقدار حجم کل آب داخل سیستم گرمایش را نیز می توان با مراجعه به کاتالوگ سازنده های آنها به دست آورد. ولی به طور تجربی می توان از اعداد زیر برای این منظور استفاده نمود:
۱) حجم آبگیری رادیاتورهای چدنی و فولادی به ازای هر متر مربع سطح حرارتی آن ۵ لیتر در نظر گرفته می شود.
۲) حجم آبگیری فن کویل ها معادل ۰.۴ لیتر به ازای هر ۱۰۰cfm ظرفیت هوادهی آنها در نظر گرفته م شود.
۳) حجم آبگیری دیگ های چدنی پره ای ۱.۵ لیتر به ازای هر ۱۰۰۰ کیلوکالری بر ساعت، ظرفیت حرارتی دیگ فرض می شود.
۴) حجم آبگیری دیگ های فولادی لوله آتش ۳ لیتر به ازای هر ۱۰۰۰ کیلوکالری بر ساعت ظرفیت حرارتی دیگ فرض می شود.
۵) حجم آبگیری منابع آبگرم دو جداره یا کویلی ۰.۱۵ لیتر به ازای هر لیتر ظرفیت منبع آبگرم در نظر گرفته می شود.
۶) حجم آبگیری کویل های حرارتی و برودتی هشت ردیفه معادل ۳ لیتر به ازای هر فوت مربع از سطح کویل فرض می شود.
۷) حجم آبگیری کویل های حرارتی و برودتی شش ردیفه معادل ۲.۵ لیتر به ازای هر فوت مربع از سطح کویل فرض می شود.
۸) حجم آبگیری کویل های حرارتی و برودتی چهار ردیفه معادل ۲ لیتر به ازای هر فوت مربع از سطح کویل فرض می شود.
۹) حجم آبگیری کویل های حرارتی و برودتی سه ردیفه معادل ۱.۵ لیتر به ازای هر فوت مربع از سطح کویل فرض می شود.
۱۰) حجم آبگیری کویل های حرارتی و برودتی دو ردیفه معادل یک لیتر به ازای هر فوت مربع از سطح کویل فرض می شود.
۱۱) حجم آبگیری کویل های حرارتی و برودتی یک ردیفه معادل نیم لیتر به ازای هر فوت مربع از سطح کویل فرض می شود.
۱۲) حجم آبگیری لوله های فولادی به ازای یک متر طول لوله را می توان از جدول زیر به دست آورد:
ج) انتخاب منبع انبساط باز:
پس از محاسبه حجم منبع انبساط باز، با مراجعه به کاتالوگ سازنده این منبع می توان منبع مناسب را انتخاب نمود.
د) محاسبه قطر لوله های رفت و برگشتی به منبع انبساط باز
ه) محاسبه تجربی حجم منبع انبساط باز
منبع انبساط بسته:
در سیستم های حرارت مرکزی؛ هرگاه محل مناسب برای نصب منبع انبساط باز وجود نداشته باشد و یا درجه حرارت کار سیستم بالاتر از دمای متناسب با فشار منبع انبساط باز باشد، از منبع انبساط بسته استفاده می گردد. منابع انبساط بسته به دو صورت ساده و یا دیافراگمی ساخته می شوند. نوع ساده آنها را در تاسیسات حرارتی بزرگ با فشار و دمای کار بالا استفاده شده و نوع دیافراگمی آنها در تاسیسات حرارتی کوچک استفاده می گردد.
منبع انبساط بسته از یک استوانه فلزی تشکیل شده است که در قسمت پایین آن آب و در قسمت بالا بر روی سطح آب، گاز ازت یا هوای فشرده برای رساندن فشار منبع به فشار کار سیستم وجود دراد.
این منابع انبساط داخل موتورخانه روی قسمت مکش پمپ سیر کولاتور نصب می شوند.
کاربران گرامی برای دریافت کامل فایل « محاسبات منبع انبساط » به بخش دانلود مراجعه نمایید…
مطالب مرتبط
نظرات
برچسب ها