کتابی درباره فیوزها

ﻓﻴﻮز ﻳﻜﻲ از اوﻟﻴﻦ اﺟﺰای ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺑﺮق اﺳﺖ .ﺳﺎﺧﺖ اﻳﻦ ﻗﻄﻌﻪ از اواﺳﻂ ﺳﺪه ۱۹ ﻣﻴﻼدی آﻏﺎز ﺷﺪ .در آن زﻣﺎن از ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ﺳﺎده ﭘﻼﺗﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻛﺎﺑﻠﻬﺎی  ﺗﻠﮕﺮاف زﻳﺮ درﻳﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﺪ، ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ آن ﻓﻴﻮزﻫﺎی ﻣﺪرن ﺑﺎ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺎﻻ ﺷﺪﻧﺪ. ﺑﺪون ﻓﻴﻮز اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﺮژی اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺒﻊ اﻧﺮژی ﺑﻪ دﻟﻴﻞ رﻳﺴﻚ ﺑﺎﻻﺑﺮای ﻫﻤﻪ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺼﻮر ﺑﻮد .ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﺎده و ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻧﻘﺾ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ، ﻓﻴﻮزﻫﺎ ﻳﻜﻲ از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ راﻫﻜﺎرﻫﺎ ﺟﻬﺖ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﺪارﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ.

۲- اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻓﻴﻮز (ﻳﻚ اﺟﺒﺎر) 

در اﺑﺘﺪا اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻓﻴﻮزها در واﻗﻊ ﻫﻤﺎن اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﺑﻌﺎدی ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺳﻬﻮﻟﺖ در ﺗﻌﻮﻳﺾ و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی از اﺷﺘﺒﺎه در اﻧﺘﺨﺎب ﺗﺪوﻳﻦ ﺷﺪه ﺑﻮد. ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﺪرت اﺗﺼﺎل ﻛﻮﺗﺎه و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﺳﺘﻔﺎده روز اﻓﺰون از اﻧﺮژی اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ آزﻣﺎﻳﺸﻬﺎﻳﻲ ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻌﻀﻲ از ﺧﻮاص ﻓﻴﻮزها ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺟﺮﻳﺎن-زﻣﺎن، ﻗﺪرت ﻗﻄﻊ و ﺗﻮان ﺗﻠﻒ ﺷﺪه ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪ. ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺳﺨﺖ و رﻗﺎﺑﺖ ﺷﺪﻳﺪ ﻣﻴﺎن ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻓﻴﻮز در آﻟﻤﺎن اﻳﻦ اﻃﻤﻴﻨﺎن را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ. اﻣﺮوزه اﻛﺜﺮ ﻣﺸﺨﺼﺎت اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻓﻴﻮزﻫﺎی ﻗﺪرت ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد  IEC60269  (ﺑﺮای ﻓﻴﻮزﻫﺎی ﻓﺸﺎر ﺿﻌﻴﻒ) و اﺳﺘﺎﻧﺪارد IEC60282 (ﺑﺮای ﻓﻴﻮزﻫﺎی ﻓﺸﺎر ﻣﺘﻮﺳﻂ) در ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﻳﻜﺴﺎن ﺳﺎزی ﺷﺪه اﺳﺖ .اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻧﺘﺨﺎب و ﺗﻌﻮﻳﺾ ﻓﻴﻮز را ﺑﺮای ﺣﻔﺎﻇﺖ های خاص تسهیل می کند. استاندارد اروپا (EN) ﻣﻌﻤﻮﻻً  ﻣﺸﺎﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد IEC ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ وﻋﻠﻴﺮﻏﻢ ﺗﻔﺎوﺗﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ وﺟﻮد  ﺑﺮای ﻛﺸﻮرﻫﺎی اروﭘﺎﻳﻲ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا اﺳﺖ.

 
اﺳﺘﺎﻧﺪارد آﻟﻤﺎن (DIN EN,VDE) (ﺑﺠﺰ در ﺑﺮﺧﻲ از ﻣﻮارد) ﺗﺮﺟﻤﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی  ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ اﺳﺖ. ﺑﺮای ﻓﻴﻮزﻫﺎی ﻓﺸﺎر ﺿﻌﻴﻒ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﺧﺎﺻﻲ وﺟﻮد دارد. ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎی ﻓﻴﻮزی ﻛﻪ دارای اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻜﺴﺎن در اﺳﺘﺎﻧﺪارد اروﭘﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ ، ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﺮ ﻧﻮع ﻓﻴﻮزی را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ ﻫﺮ ﻛﺸﻮر اروﭘﺎﻳﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮد. ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی از اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﺧﻄﺮ ﺳﺎز دو ﺳﻴﺴﺘﻢ  NH و D/D0 ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ آﻟﻤﺎﻧﻲ DIN VDE 0636  اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.

۳- ﻓﻴﻮزها ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ؟

از دﻳﺪﮔﺎه اﻫﻞ ﻓﻦ ﻓﻴﻮز ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﻗﻄﻌﻪ ﺗﻌﻮﻳﺾ ﺷﻮﻧﺪه ﻳﺎ ﻫﻤﺎن ﻓﻴﻮز ﻟﻴﻨﻚ اﺳﺖ، ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻧﻴﺰ از اﻳﻦ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻟﻔﻆ ﻓﻴﻮز ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲرود .از دﻳﺪﮔﺎه اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻓﻴﻮز ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﻛﻠﻴﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰاﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻛﺎﻣﻞ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﻨﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻓﻴﻮز ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه از 

•  ﭘﺎﻳﻪ ﻓﻴﻮز (ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻓﻴﻮز روی آن ﻧﺼﺐ ﻣﻲﺷﻮد)
•  ﻓﻴﻮز ﻟﻴﻨﻚ
•  ﻧﮕﻬﺪارﻧﺪه ﻓﻴﻮز (دﺳﺘﻪ ﻓﻴﻮز، ﻛﻼه ﭘﻴﭽﻲ ﻓﻴﻮز)
• ﺑﺨﺶ ﺗﺴﺖ (ﻓﺸﺎری،ﭘﻴﭽﻲ)
• ﭘﻮﺷﺶ ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی از ﺷﻮک اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ و دﻳﻮاره ﻫﺎی ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺮای اﺳﺘﻔﺎده ﭼﻨﺪ ﻓﻴﻮز ﻛﻨﺎر ﻫﻢ 

۳-۱- فیوز تیپ D  ( ﻓﻴﻮز ﻫﺎی ﭘﻴﭽﻲ)

ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻮک اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ و رﻓﺘﺎر ﺛﺎﺑﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺟﺮﻳﺎن از ﺧﻮاص اﻳﻦ ﻧﻮع ﻓﻴﻮزﻫﺎ اﺳﺖ. ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ ﻓﻴﻮز ﻟﻴﻨﻚ ﻣﻮﺟﻮد در ﻳﻚ  فیوز تیپ D ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻌﻮﻳﺾ ﺑﺎ ﻓﻴﻮز ﻟﻴﻨﻜﻲ با ﺟﺮﻳﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺟﺮﻳﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺤﻤﻞ ﭘﺎﻳﻪ  ﻓﻴﻮز ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﻄﻌﻪ ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه اﺑﻌﺎدی ﻧﺼﺐ ﺷﺪه در ﭘﺎﻳﻪ ی ﻓﻴﻮز اﻳﻦ اﻣﻜﺎن ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻛﻪ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻧﻤﻮدن ﻓﻴﻮز ﻟﻴﻨﻚ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ آﻣﭙﺮاژ ﺑﻴﺶ از ۱۱۰ آﻣﭙﺮ ﻋﻤﻼً در اﻳﻦ ﻧﻮع ﻓﻴﻮزﻫﺎ ﻣﻴﺴﺮ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ. فیوز تیپ D ﻓﻘﻂ ﻗﺎﺑﻞ ﻧﺼﺐ در ﭘﺎﻳﻪ ﻓﻴﻮزﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻪ ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه اﺑﻌﺎدی ﺑﺎ ﺟﺮﻳﺎن ﻧﺎﻣﻲ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﻳﺎ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﻓﻴﻮز ﻟﻴﻨﻚ اﺳﺖ ﻣﻲ ﺑﺎشند. ﻗﻄﻌﻪ ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه اﺑﻌﺎدی ﻓﻘﻂ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺑﺰار ﺧﺎص ﻗﺎﺑﻞ ﻧﺼﺐ اﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ فیوز تیپ D ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺗﻮﺳﻂ اﻓﺮاد ﺑﻲ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ.

۳-۲ – فیوز تیپ NH

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد جهانی فیوز، فیوز تیپ NH را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﺎﻣﻴﺎﻧﻪ "ﻓﻴﻮزی ﺑﺎ ﻓﻴﻮز ﻟﻴﻨﻜﻲ دارای ﻛﻨﺘﺎﻛﺘﻬﺎی ﺗﻴﻐﻪ ای " ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮد. کلمه NH در زﺑﺎن آﻟﻤﺎﻧﻲ از ﻛﻠﻤﻪای ﺑﺎ ﻣﻌﻨﺎی (ﻓﻴﻮز ﻓﺸﺎر ﺿﻌﻴﻒ ﺑﺎ ﻗﺪرت ﻗﻄﻊ ﺑﺎﻻ) ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. به اﻳﻦ دﻟﻴﻞ ﻛﻪ اﻛﺜﺮ اﻳﻦ ﻓﻴﻮزﻫﺎ دارای ﻗﺪرت ﻗﻄﻊ ﺑﺎﻻی ۱۰۰KA ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻗﺪرت ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﺟﺮﻳﺎن ﻫﺎی اﺗﺼﺎل ﻛﻮﺗﺎه ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه در ﻓﺸﺎر ﺿﻌﻴﻒ را دارﻧﺪ. 

از دﻳﺪ ﻣﺼﺮف ﻛﻨﻨﺪه اﻳﻦ  ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ از فیوز تیپ NH ﺟﻬﺖ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎزی ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﭘﻴﭽﻴﺪه اﺗﺼﺎل ﻛﻮﺗﺎه ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ.

فیوز تیپ NH ،  برای اﺳﺘﻔﺎده اﻓﺮاد ﺧﺒﺮه می باشد. بدین معنی که استفاده ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ از داﻧﺶ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺑﺎﻻ و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺣﻔﺎﻇﺘﻬﺎﻳﻲ ﭼﻮن ﻋﺪم اﻣﻜﺎن ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ در ﻣﺪﻟﻬﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺷﺪن در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺮق ﮔﺮﻓﺘﮕﻲ را ﻧﻴﺎز ﻧﺪارد. ﺑﺎ اﻳﻨﺤﺎل در ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎی NH ﺗﺠﻬﻴﺰاﺗﻲ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪه ﻛﻪ از ﺑﺮﺧﻮرد اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ دﺳﺖ ﺑﺎ ﺑﺨﺸﻬﺎی ﺑﺮﻗﺪار ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی ﺷﻮد. 

کاربران گرامی برای دریافت کامل فایل « کتابی درباره ﻓﻴﻮزها » به بحش دانلود سایت مهندس ایران در ادامه مراجعه نمایید…