آشنایی با استانداردهای API و ASME و ASTM
اﻣﺮوزه ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮش ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﺮاﺟﻊ ﺗﺎﺋﻴﺪ ﺷﺪه ﺟﻬﺖ ﻃﺮاﺣﻲ، ﺳﺎﺧﺖ و ﻧﺼﺐ، ﺑﺎزرﺳﻲ ﻓﻨﻲ ﺿﺮوری ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻧﻔﺖ ، ﮔﺎز ،ﭘﺘﺮوﺷﻴﻤﻲ ، ﭘﺎﻻﻳﺸﮕﺎﻫﻲ و ﻧﻴﺮو ﮔﺎﻫﻲ ﻧﻴﺰ از اﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﻣﺴﺘﺜﻨﻲ ﻧﺒﻮده و اﺳﺘﻔﺎده از روش ﻫﺎی ﺳﻌﻲ و ﺧﻄﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺧﺴﺎرات ﺟﺒﺮان ﻧﺎﭘﺬﻳﺮی ﻣﻴﮕﺮدد.
ﺗﺪوﻳﻦ ﻛﺪ و اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ اﻧﻘﻼب ﺻﻨﻌﺘﻲ در ﻛﺸﻮر ﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ آﻏﺎز ﮔﺮدﻳﺪ. در واﻗﻊ ﺻﻨﻌﺘﮕﺮان ﺗﺠﺮﺑﻴﺎت ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺧﻮد در ﺻﻨﺎﻳﻊ را ﻣﺪون و در ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎی ﺻﻨﻌﺘﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ. ﺑﺎ وارد ﺷﺪن ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻪ ﻣﺮاﺣﻞ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ و ﻣﺪرن ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﻛﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﺷﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎی ﺗﺠﺮﺑﻲ ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻠﻔﻴﻖ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ اﻃﻼﻋﺎت داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ و ﻣﻮﺳﺴﺎت و اﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎی ﺻﻨﻌﺘﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻃﻼﻋﺎت ﺧﻮد را در ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻛﺪ و اﺳﺘﺎﻧﺪارد اراﺋﻪ دادﻧﺪ.
در واﻗﻊ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ای اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﻬﺎﻧﻲ و ﻓﺮاﮔﻴﺮ و ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﻨﻄﻘﻪ ای و ﻧﺎﺣﻴﻪ ای اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد.
اوﻟﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎی ﻣﺤﺴﻮس در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ در اواﺧﺮ ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ در اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺨﺶ ﻫﺎی ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺷﻜﻞ وﺳﻴﻌﺘﺮی ﺑﻪ ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺖ. در اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه ﻣﻮﺳﺴﺎت ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﺠﻤﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ، اﻧﺠﻤﻦ ﻣﻬﻨﺪﺳﻴﻦ ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ، اﻧﺠﻤﻦ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎ و ﻣﻮاد، اﻧﺠﻤﻦ ﺟﻮﺷﻜﺎری، و اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ را در زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎی ﻛﺎری ﺧﻮد ﺗﺪوﻳﻦ ﻛﺮده و ﻃﻲ ﺳﺎﻟﻴﺎن اﺧﻴﺮ و ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﻨﻌﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺎی ﻣﺬﻛﻮر را ﺑﻬﻴﻨﻪ ﻛﺮده اﻧﺪ.
اﻋﻢ ﻣﺰاﻳﺎی اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ و دﻗﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺻﻨﻌﺘﮕﺮان ﻛﺸﻮر ﻣﺎ ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺎی ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. در ﻫﻤﻴﻦ راﺳﺘﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ IPS ﻧﻴﺰ در زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﺗﺪوﻳﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ.
ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮای اﻓﺮادی ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ درﮔﻴﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎی ﺻﻨﻌﺘﻲ در ﺑﺨﺶ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻃﺮاﺣﻲ ، ﺳﺎﺧﺖ ، ﻧﺼﺐ ، ﺗﻌﻤﻴﺮ و ﻧﮕﻬﺪاری ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺿﺮوری ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.
در اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ در ﭼﻬﺎر ﻓﺼﻞ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ در ﻓﺼﻞ اول ﺑﻪ ﻣﻮاردی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﻮﻟﻪ و اﺗﺼﺎﻻت ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و در اداﻣﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺎی ASME و ASTM و API ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ.
ﻟﻮﻟﻪ ﻳﺎ Pipe ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﻄﻌﺎﺗﻲ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﺗﻮﺧﺎﻟﻲ ﺑﺎ ﻃﻮل، ﻗﻄﺮ و ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻪ ﺑﺮای اﻧﺘﻔﺎل ﺳﻴﺎل اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﮔﺮدد. در ﺷﻜﻞ زیر ﻳﻚ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻓﻨﻲ ﻟﻮﻟﻪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ.
در جدول زیر مشخصات لوله نمایش داده شده است:
ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎ دارای ﻗﻄﺮ و ﺿﺨﺎﻣﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه و ﺷﺮاﻳﻂ ﺣﻤﻞ ﻃﻮل اوﻟﻴﻪ ﺳـﺎﺧﺖ آﻧﻬﺎ ۶ ،۱۲ و ۲۴ ﻣﺘﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.
روش ﺳﺎﺧﺖ ﻟﻮﻟﻪ
ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت درزدار و ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺪون درز ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ. در ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻟﻮﻟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ درزدار اﺑﺘﺪا ورق ﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺳﺘﻮاﻧﻪ ای ﺧﻢ و ﺳﭙﺲ درز ﻣﻮﺟﻮد ﺟﻮﺷﻜﺎری ﻣﻲ ﺷﻮد.
ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎی ﺑﺪون درز را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ روش ﻛﺸﺶ ﻳﻚ ﺑﻮش ﺗﻮ ﺧﺎﻟﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ.
اﺗﺼﺎﻻت ﻳﺎ Fitting
ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻟﻮﻟﻪ و اﺗﺼﺎﻻت
ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ زاﻧﻮ ، ﺳﻪ راﻫﻲ ، ﻛﺎﻫﻨﺪه و ﻓﻠﻨﺞ، اﺗﺼﺎﻻت ﻳﺎ Fitting ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ.
اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺳﺎﺧﺖ اﺗﺼﺎﻻت
اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺳﺎﺧﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺸﺨﺼﺎت اﺑﻌﺎدی، روش ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﻋﻤﺪه اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺎ ASME B.16.9, ASME B16.11, ASME B16.28 و ﺑﻮده ﻛﻪ اﻗـﻼ م ﻣـﻲ ﺑﺎﻳـﺴﺖ ﻣﻄـﺎﺑﻖ ﺑـﺎ ﺑـﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ . ﻳﻜﻲ از ﻣﻮاری ﻛﻪ در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺳـﺎﺧﺖ ﺑـﻪ آن اﺷـﺎره ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ ﻣﺸﺨـﺼﺎت اﺑﻌﺎدی ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.
اﺗﺼﺎﻻت ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎ دارای ﺿﺨﺎﻣﺖ و اﺑﻌﺎد ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺑﺎﺷـﻨﺪ. و در اﺳـﺘﺎﻧﺪارد ﺳـﺎﺧﺖ ﻣـﻮارد ﻣﺬﻛﻮر ﻗﻴﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ.
اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺘﺮﻳﺎل
اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺘﺮﻳﺎل ﺑﻪ ﻧﻮع آﻟﻴﺎژ، ﺧﻮاص ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ آﻟﻴﺎژ ، آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎی ﻻزم و …. اﺷﺎره ﻣﻲ ﻛﻨـﺪ.
ﮔـﺮوه ﺑﻨﺪی آﻟﻴﺎژﻫﺎ و ﻓﻠﺰات ﺑﺎ ﻛﺪ ﻫﺎی ﻣﺸﺨﺺ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ . ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻣﺜـﺎل ﻳﻜـﻲ از اﺳـﺘﺎﻧﺪارد ﻫـﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺘﺮﻳﺎل ASME II Part A ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺎﻣﮕﺬاری ﻣﺘﺮﻳﺎل ﺑـﺮای ﭼﻨـﺪ ﻣـﻮرد در ﺟـﺪول زیر ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ.
اﺳﺘﺎﻧﺪارد ASME
۱- ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺪ و اﺳﺘﺎﻧﺪارد
ﻗﺒﻞ از ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﻛﺪ و اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻪ ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﺪ و اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺗﻔﺎوت اﻳﻦ دو ﻣﺮﺟﻊ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﮔﺮدد.
ﻛﺪ ﻣﻌﻤﻮﻻ" ﺷﺎﻣﻞ اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم ﻃﺮاﺣﻲ , اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺘﺮﻳﺎل، ﺳﺎﺧﺖ، ﻧﺼﺐ آزﻣﺎﻳﺸﺎت و اﻧﺠﺎم ﺑﺎزرﺳﻲ از ﺗﺠﻬﻴﺰات و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﻮﺷﻜﺎری و ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﻫﺎی ﺳﺎﺧﺖ و ﻧﺼﺐ ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.
در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺷﺎﻣﻞ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻃﺮاﺣﻲ و اﻟﺰاﻣﺎت آن ﺑﺮای اﺗﺼﺎﻻت ﻟﻮﻟﻪ و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﺎﻧﻨﺪ زاﻧﻮ، ﻓﻠﻨﺞ، واﻟﻮ و ﻏﻴﺮه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﻛﺪ ﻋﻤﻮﻣﺎٌ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪون ﺗﻔﺴﻴﺮ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﻠﻮراﻧﺲ ﻫﺎی ذﻛﺮ ﺷﺪه اﻋﻤﺎل ﮔﺮدد. و ﻟﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد در ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺧﻮد ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت اﺿﺎﻓﻲ و ﺗﻔﺴﻴﺮ و اﺟﺮا دارد.
ﻫﺮ ﻛﺪ ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت درون ﺧﻮد ﺑﻮده وﻟﻲ ﻣﺮاﺣﻞ اﺳﺘﻔﺎده و ﻣﺤﺪوده اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺴﻂ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪه از ﻛﺪ و اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻔﻜﻴﻚ دو ﻣﻮرد ﻣﺬﻛﻮر را رﻋﺎﻳﺖ ﻛﻨﺪ.
اﻟﺒﺘﻪ ﻛﺸﻮر ﻫﺎی ﺻﻨﻌﺘﻲ ﻫﺮ ﻛﺪام ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺑﺮای ﺧﻮد دارای اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﺪون ﺗﺮﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺎ را اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه دارﻧﺪ. ﺷﻜﻞ ﻛﻠﻲ ﻳﻚ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪی ﻛﻠﻲ از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺎ را در ﻛﺸﻮر ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ.
۲- ﺗﻌﺮﻳﻒ و ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪی ﻛﻠﻲ ASME
اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﺪوﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺳﺎل ۱۹۱۱ ﺗﻮﺳﻂ اﻧﺠﻤﻦ ﻣﻬﻨﺪﺳﻴﻦ ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه در زﻣﻴﻨﻪ ﻟﻮﻟﻪ، ﻇﺮوف ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر و اﺗﺼﺎﻻت ﺟﻤﻊ آوری ﺷﺪه اﺳﺖ.
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ASME دارای ﺑﻴﺶ از ده ﻫﺎ ﺑﺨﺶ و زﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﻠﻲ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪی ﻛﺮد.
کاربران گرامی لطفا جهت دریافت فایل «آشنایی با استانداردهای API و ASME و ASTM» به بخش دانلود مراجعه نمایید…
مطالب مرتبط
نظرات
برچسب ها
دیدگاه خود را بنویسید
دیدگاهتان را بنویسید
